Friday, October 3, 2008

Pinakauwahing Talaadlawan

Sa tinuod lang, gikapoyan gyud ko niining klaseha. Daghan ug project ug hasol pud ang mga buluhaton. Taga-semana mang-interview mi ug tawo ug magsuwat sa among talaadlawan. Kay ako usa ka tapulan nga estudyante, kapoyan gyud ko pero naningkamot ko nga trabahuon tanan kay nahibalo ko nga kinahanglan ni sa akong kaugmaon. Sama sa naglisod ko sa tulo ka buwan niining klaseha, aduna man pud koy daghan nga nakatonan. Nakataon ko bahin sa paginterbyu og pagbinisaya og tarong. Nakatonan pud nako angkinabuhi sa usa ka masscommunicator.

Sauna, gahuna-huna ra gyud ko nga ang masscom, madali-dali ra. Nga ang masscom, puro ra isturya og himo og balita. Pero nakabantay ko nga dili lalim kinig propesyona. Nanginahanglan pa diay ni nga mahimong hapsay ang pagbinisaya kay mao kini ang mahimong lingwahe nga ilitok dayon. Busa, napugos gyud ko ug katon sa lingwahe nga 18 na ka tuig nakong gilitok. Wala ko magtuo nga mulalom pa ang akong pagbinisaya. Pero nakaton ko ug karon mas tarong na ang akong pagbinisayaa. Sa tinuod, nangayo pa gani og tabang ang akong maguwang og translate sa iyang survey para sa ilang thesis. Diri gyud ko nalipay kay nagamit gyud ang akong pagkamasscom.

Karon nga nahuman na ang klase sa pagbinisaya, wala na ko nagbasol nga ningkuha ko niining kursoha. Diri ko nakaton pagayo bahin sa Sugbu ug sa kaanyag niini. Nakaton sab ko sa kanindot sa trabaho sa masscommunicator kay makaisturya ka sa daghan nga tawo. Nakaton pa gyud ko ug pagpangisturya og tarong sa mga Sugbuanon labi pa sa katong akong na-interview. Nakaton sab ko og "snow-balling" kung asa mao na kini ang akong gamiton aron makuha ang akong gusto nga tubag. Ug nakaton pud ko nga sa imong ma-interview, kinahanglan ikaw ang mu-adjust nila. Nga makita gyud ka ug paagi aron magkasinabtanay mo aron ang kamatooran mugawas . Busa, nagpasalamat ko sa tanan nga nahitabo nako niining klaseha.

Salamat sa tanan nga imong gipangtudlo sir! :)

Final Interview: Club Ultima, ang landmark nga mubutang sa Sugbu sa mapa.

ENGLISH version
-na-ingles ang interview kay dili siya makasabot og binisiya kay siya Ilonggo unya ni hangyo gyud siya daan nga dili ko magbinisaya.
-akong gi interview ang Vice President of Sales and Marketing sa Club Ultima nga si Mr. Jose Maria Gianzon -wala maabti og 30mins ang interview kay busy siya og daghan pa siya og atimanon

Please view my multiply account to access the interview: http://imhannah.multiply.com/music/item/17/Club_Ultima_


BISAYA version (second interview)
-ang akong giinterview para sa bisaya kay si Gloann Castillo
-usa siya ka online marketer

Please view my multiply account to access the interview:
http://imhannah.multiply.com/music/item/19

Ang pinakalabing bantugan nga Sugbuanon para Kanako

Ingun nila, makita ang labing bantugan nga Sugbuanon mao kinahanglan nga gipanganako gayod diri sa Sugbu. Pero dili ko mutuo ni ini kay daghan na og Sugbuanon nga dili magsinugbo og panglihok. Mao na ang labing bantugan nga Sugbuanon para kanako mao ang akong mga ginikanan.

Silang duha gikan sa lahi nga lugar. Ang akong mama taga Davao og akong papa pud didto pa sa Bulacan. Pero silang duha nagkita diri sa Sugbu. Og kung pangutanon nako sila ngando diri sila ningpuyo, usa ra gyud ilang matubag, kay gihigugma nila ang tawo ug ang lugar diri.

Kung adunay labing gugma ang usa ka tawo, matawag gyud sila ug labing bantog human dili pa lang kana ilang gipangbuhat. Sila aduna pud gipangtabangan nga tawo og mahigugmaon pa gyud sila sa ilang mga anak-kami. Kami ang sentro sa ilang huna-huna. Nagtrabaho sila aron kami mapalambo pa gyud nila, naningkamot sila para kanamo. Mao para nako, sila gyud ang labing bantugan nga Sugbuanon kanako.

Tuesday, September 30, 2008

Talaadlawan-Pagpangandoy(9)

Ingun sila, kung maningkamot ka nga palamboon ang imong gusto, makalampos gyud ka. Mao ni ang giingun sa usa ka inahan nga miduaw kanamo sa klase pag film appreciation: com 12. Nanghinabi siya bahin sa iyang anak nga nagskwela sa De La Salle sa Manila og sa kaagi niya sa pagkabot sa iyang mga pangandoy.

Nagsugod to sa iyahang thesis. Nibilib ko niya nga sa punto nga mu defense na sila sa iyang grupo, ning biya siya kay dili gyud siya ganahan ato nga proyekto. Ang iyang gusto mao muhimo ug usa ka salida. Tuod, nibiya siya og nasolo siya sa pagtrabaho sa iyang thesis.

Daghan pud siya ug naagian usa niya mahuman iyang thesis. Ang iyang adviser wala ming tuo niya nga mahuman gyud to iyang proyekto og namugos pa gyud siya sa ilang dean nga magsolo siya ug humo sa thesis. Pero kini tanan iyang nalampasan ug midaug siya sa iyang pangandoy.

Human sa duha ka tuig, nahuman niya iyang salida ug iya kining gitawag ug My Pet. Usa ni ka independent film nga midaog sa Urian ug uban pang gantimpala. Lingaw ang kingkoy nga pasalida bahin sa usa ka piso nga nimpuyo kuyog sa bata nga babayeng iyang nakitan. Nidako ang piso nga ningprotekta sa iyang amo bahin sa pagsaba-saba kung adunay kawatan sa gabii. Lingaw ang salida niya nga ako nakahinumdum pud sa akong gipanggang itoy nga namatay na.

Ang pagkalamalpuson niining babayhana mao nakapagaan sa akong dughan nga makalampos ra gihapon ko sa akong mga pangandoy. Nakaton ko nga basta pursigido ka nga makalabaw sa gihuna-huna sa uban, mahimo ni nimo basta aduna ka'y pagtuo sa imong kaugalingon.

Talaadlawan- Nalumos ko(8)

Kung nikuyog ka nako sa niaging semana siguro makaubo ka sa akong mga gipang-agian. Grabe ang akong mga adlaw ni ining semanaha nga walay makapuli sa kalipay nga akong gibati paglampos niini.

Lunes pa lang sa semana nalumos na ko sa mga buluhaton. Una namong gibuhat bahin sa Buhilaman Theatre Organization. Nagplano mi sa among programa og pagdisenyo para sa anibersaryo niining organisasyona. Dili gyud kini madali-dali. Ang mga trabahong gibantog sa amo makapiit gyud. Pero ako kining gibuhat alang sa organisasyon nga muselebrar inig Miyerkules sa hapon. Naghimo mi og pangganti para sa Baseline Conference Room 4. Nagsturya mi ug mga programa og duwa aron mahimong malampuson ang anibersaryo. Human nangolekta ko sa ilang mga bayad para sa abang ngadto sa Baseline. Kapoy siya, makalumos, pero nalingaw gyud ko.

Pagmartis pud, nagproblema nako para sa among dula-dulaan. Mahitabo pud ni sa among english 20 nga klase inig Miyerkules usa musugod ang amung anibersaryo. Mupakita mi ug duwa bahin sa Romeo ug Juliet. Ako si Romeo. Ha, mutuo ka? Uu, lalaki gyud ang akong gibuhat. Lisod siya kay dili ko anad og nakulbaan pud ko kay daghan kaayo ug ningtanaw. Human, naghuna-huna pa gyud ko kung maganahan ang mananaw sa akong pag arte. Didto mi, gikulbaan sa pagtarong sa among ipresentar. Nagpundok mi og giandam namo tanan aron hapsay na ang among pagpasalida.

Unya ni-abot na gyud ang Miyerkules. Kining adlaw duha ka dagkong panghitabo ang akong maatubang. Ang among dula-dula og ang anibersaryo sa BTO. Nakulbaan og napressure na ko kay dili lalim ang akong trabaho diri. Nagtuo ko nga andam nako sa tanan pero naa pa gyud gipangsugo sa akoa para sa BTO. Nipalit pa ko ug balloons og buwak para sa disenyo og papremyo inig gabii. Unya gatuo ka nga ing-ana lang kadali pero wa pa nahuman. Gibunadakan pa gyud ko ug uwan. Di ka malain ana? O, nabasa ko pero wa ko mureklamo. Padayon lang gihapon ko kay kibaw ko kung madinili ko, wala koy mahimo og dili mahimong malampuson ang anibersaryo. Nabuhat gyud nako ang mga sinugo ug nibalik ko sa iskwelahan aron musulod sa akong klase sa photography. Didto, gipangbilin na nako ang akong mga gamit ug nagandam nako para sa amung dula.

Paghuman sa klase ningdiretso ko ug ilis sa akong sinina. Nagamerikana ko ug naglongsleeve nga puti ug kini akong giparisan ug slaks nga itom. Lalake gyud kaayu akong dating ug nalipay ko nga nakasabot sila sa akong gisuot. Kapoy man tuod ang akong adlaw nga akong naagian pero, napremyuhan man pud kinig ug malampuson nga pagdula. Human sa among Romeo ug Juliet, gipasigarbuhan gyud mi ug malumoy nga mga pakpak. Nalipay ko nga nalingaw ang nitanaw bisan adunay mga ginagmay na palpak. Nalipay gyud ko nabayran ang akong mga kahago sa pagandam kaniadto.

Human sa dula, ningdiretso na ko sa amung anibersaryo sa baseline. Swerte ko nga black and white ang tema kay ang akong gisuot mubagay man. Hay, ang amung pagselebrar ngadto murag victory party para nako sa malampuson nga dula nga among gitugon. Pero dili lang kana kay nawagtang pud tanan akong kakapoy kay ang programa ngadto makalingaw. Adunay nagimpersonate ug mga naniguwang sa organisasyon og aduna pud pakals. Siguro, konsolasyon na tong mga panghitabo ngadto sa tanan nakong kahago. Pero wala pa dinha matulduki akong makalmuos nga semana.

Inig Biyernes, naa pa gyud mi usa ka dula tula nga ipresentar. Og ang akong role lalake gihapon. Hay, nalingaw ko sa mainit nga pasigarbo sa mga tawo ka nako. Giganahan gyud daw sila sa among presentasyon nga malumos ko sa ilang pagdayeg.

Mura ko ug gadamgo ngadto nga dili ko ganahan mahuman ang semana. Kapoy siya, daghan ko ug mga gipamati ug nasakit pud ko pero nalipay ko nga nisukol ko sa akong pagkatapulan. NAlipay ko nga daghan akong napalipay nga tawo ni adtong semanaha. Nalumos ko sa kalipay niadtong semanaha.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XVI

1. Dangop-protection

Nanginahanglan og dangop ang mga katawhan nga napiligro ang kinabuhi bahin sa mga vigilante killers.

2.Puhok-bankruptcy

Ang metrobank mao wala mapuhok sa Lehman brothers kay natabang pa man gitago nga tinigom.

3.Pakyas-disappointment

Napakyas gyud ang paghiluna ni Miko sa iyang pagk

4. Awhag-advice

Giawhag ang mga masscom karon nga mubuhat lang ug mga buluhaton nga dapig sa katawhan.

5.Subli-to repeat

Giganahan gyud ko sa among com 26 nga klase nga ganahan ko kini isubli og tudlo.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XV

1. Handuraw- imagine

Naghanduraw ko sa akong kaugmaon kung mudato ko.

2. Kutat-reduce

Hinaot nga mutabang ang tanan tawo sa pagkutat sa paggamit sa kuryente ug gasolina aron matabang pa ang atong kalibutan sa global warming.

3.Parigla-foul play

Nagduda pa ang mga kapulisan kung adunay parigla nga nahitabo sa pagpakamatay ni Chinita.

4. Sulagma-unexpected

Ang panghitabo nga niabot ang iyang amiga gikan sa gawas para sa iyang selebrasyon kay sulagma gyud.

5. Makadani-pleasing

Ang iyang pagkatawo mao makadani gyud mao daghan ang nahigugma kaniya.

Friday, September 12, 2008

Talaadlawan-Nganong nagIntrams (7)

Hi! Chikahan tika bahin sa among intrams nga nahitabo sa niaging semana. Lingaw siya ug latagaw. Ngano?

Una, lingaw siya mao kay daghan kong gi apilan. Ni duwa ko bahin sa softball og nag duwa pud ko sa chess. Salamat gyud sa akong coach nga maayo wala ko ma-zerohi, pero pildi gihapon ang among grupo. Unsaon wala man nagpraktis bi. Pero nalipay gihapon ko nga ang mga masscom kay miduwa gyud og wala nitago og nahadlok. Ila gyud gi atubang ang ubang kurso. Sunod, musturya ko bahin sa softball. Sa tulo ka duwa namo, usa ra amung nadaugan. Nindot kay wala mi nag pauwahi. Pero grabe tong among ika una nga duwa lagi. Pakauwaw gyud. Unsaon, nakadisgrasya ko ug tawo. Si Caryl Vangeli ako kunong nasikhan pag gukod namo sa bola. Wa gyud ko kabantay ato. Unya mao to, nahigda siya og gidagan siya sa clinic. Ahaka lagi! Paet gyud kaau to... Pero hinuon, ok na siya run. Aksidente man pud gyud daw to...Mao to...lingaw siya nga latagaw sa?

Pero nalipay ko nga nalingaw ko sa akong intrams karon. Saona purting walay klaroha. Karon nanaghan napud ang akong mga amiga tungod sa mga duwa nga akong gi apilan. ;)

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XIV

1.talan-awon-view
Ang talan-awon sa taas nindot kay makita tanan.
2.magbabaol-peasant
Unom ka naghigda nga magbabaol ang akong nakita sa simbahan.
3.talagsaon-peculiar
Talagsaon ra gyud ang mga babaye karon nga buotan ug konserbatibo.
4.pagdayo-immigration
Ang pagdayo sa mga Koreano diri mao makatabang gyud sa atong ekonomiya.
5.paglikay-evade
Paglikay sa mga kawatan day, itago sa ilalom imong selpon.

Talaadlawan-Intrams(6)

uy! Nalingaw gyud ko sa among intrams karon kontra sa niaging tuig. Nalingaw ko kay daghan man gud ko giapilan. Nagplayer ko sa chess unya player pa gyud sa softball.

Sa tulo ka adlaw ngadto sa among skul para sa intrams wa gyud panahon nga dili mawagtang ang kakulba sa akong dughan. Taga makakita ko og players mupitik gyud ang duga sa akong heart. Makulbaan lang ko kay di gud ko pirmi mudula sauna unya kaeon ma feel nako ang pressure.

Pero sayang, wala man makadaog among chess og softball teams pero ang experience kay dili mabayran. Worth it jud tanan bahala nanglagom nako!

Naa pa lang ka ngadto, malingaw gyud tingali ka ;)

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XIII

1,gutlo-minutes
Lima ka gutlo na ang milabay sa akong paghulat sa imo.
2.agak-guidance
Aduna bitaw ka'y agak pero wala pasagdahan ra pud ka.
3. gasa-gift
Ang gasa sa Ginoo mao dapat natong malipayon nga dawatun.
4. handomanan-keepsake
Ang usa ka handomanan nako nimo mao ang imong panyo nga gibilin sa ako.
5. makinaadmaon-wise
Dili kinahanglan brayt ang tawo basta makinaadmaon siya sa angay nga buhaton.

Friday, August 29, 2008

interbiyo bahin sa Fuente Osmeña

URL : http://imhannah.multiply.com/music
-Refer to Record 38

-Ang akong nakahinabi mao si Enrile DeJesus Esguerra, usa ka empleyado sa Casino Mactan.
-22 na ka tuig siya nagpuyo diri sa Sugbu

interbiyo bahin sa usa ka lider

URL : http://imhannah.multiply.com/music
-Refer to Record 37

-Ang akong nakahinabi mao si Joshua Robiño, usa ka estudyante nga Medtech ang kurso.

Monday, August 25, 2008

Talaadlawan V-Kaanyag sa San Remegio Beach Club

Nakaadto na ba ka sa San Remegio Beach Club? Kung wala pa, suroy na.
Dihang nakaabot ko sa North, ngadto sa San Remegio Beach Club, nakakita ko nga dili siya puti og balas og dili pud ingun ana ka nindot kaliguan ang dagat. Pero adunay usa ka lugar ang akong giganahan gyud ngadto og mao kato ang ilang diving shop.
Niadto mi sa San Remegio beach club kay giimbita mi sa tagiya aron tanawon ang pag-abli sa ilang bago nga tindahan, ang San Remegio Diving Center. Didto, gipakita ang mga maanindot ug mahalun nga gamit nga pangdiving. Human niandar ang akong pagkabusiness-minded og nahibulong ko ngano sa San Remegio man ang resort nga gitugkad sa tagiya. Tuod, layo kaayo ang San Remegio og kung ako ang turista, muadto nalang ko sa mactan nga dagat o sa Shangrila ba so lisod gyud mangita og customer sa layo nga lugar. Human ko naghuna-huna, gitubag dayon ang akong mga pangutana. Niisturya ang Instructor sa Diving Center og siya miingun nga wala sila nagtukod og diving center aron mangwarta lang. Nagtukod sila og diving center aron ang mapreserve nila ang dagat og ang kaanyag niini. Nanawag sila nga unta, daghan ang mainteresado sa diving aron makita gyud ang atong kaban sa dagat.
Gumikan ningisturya ang instructor nga usa ka Italyano ug gwapo nga lalake, nadani gyud ko sa ilang diving center. Nga tinuod, dapat nato hatagan og importansya ang atong dagat busa ato ning tanawon ang iyang kaanyag sa ilalom. Nadani pa gyud ko kay ang mutudlo sa maong diving center, kay katong Italyano nga gwapo..
Tuod, suportahan gyud nato ang atoang dagat kay mao kini ang nagpakaon sa ato og seafood. Busa, mang-iskwela na ta ug diving sa San Remegio Beach Club. :)

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XII

1. ngadto-ngadto-eventually
Ngadto-ngadto, mudato raman gyud ang tawo kung iyang gipasigarbo ang iyang pagpaningkamot.

2. paglaom-expect
Wala nay paglaom nga mahimong malamposon kung magsigi siya og salig sa uban tawo.

3. linghod-young
Linghod paman ang saging, huwata nalang sunod semana aron imo nang makaon.

4. busa-thereby
Ang maglimpyo sa atong barangay kay trabaho natong mga katawhan busa kitang tanan magtabangay aron mahimong maanyag ang atong lugar.

5. bagnos-rub
Ayaw'g ibagnos sa imong nawng ang sabon kay madaot imong panit.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -XI

1. talagsaon-outstanding
Talagsaon ang tawo nga maayo sa pag-iskwela ug sa pagdula.

2. paghambat-snap
Ang imong paghambat sa ako sa baso kay nakakurat sa ako.

3. pagdanguynguy-sob
Kusog kaayo ang pagdangyunguy sa bata nga gilatigo didto sa pikas nga balay.

4. pagkahan-ay-layout
Nindot ang pagkahan-ay sa imong butang.

5. sulod sa balaod-legitimate
Sulod sa balaod ang mahigugma og dapat kini atong ipalambo.

Talaadlawan IV-Kulbaan man sab ko mam!

Sa akong mahinumduman, niadtong niaging semana, purti gyud nakong bisiha. Aduna koy mga buluhaton nga gihimo diri ug didto. Kauban diri ang paghimo sa akong brochure para sa akong science nga klase og ang paghimo og mubo nga isturya bahin sa kulba. Nakatawa nalang ko nga gahimo ko og isturya bahin sa kulba kay buot huna-hunaon, ang akong semana nahimong kulba pud.

Nakulbaan ko kung mahuman ba gyud nako ang akong buluhaton og nakulbaan pud ko kung masuko ang akong maestra sa science kay dugay na ko nihatag sa project. Dili man sa naglangay ko, pero wa ko kahibaw nga didto na diay nga adlaw ihatag og dili inig dayon finals pa. Nauwahi ko og pasa sa iya. Og balik sa akong kulba nga semana, tuod nakasaban gyud ko sa akong maestra. Ang iyang mata nisiga gyud og ang tono sa iyang tingog sa pagisturya sa ako, purting sukoa. Wala man pud koy mahimo kung dili musanong nalang sa iyang giisturya kay sayop man pud nako ngano wala ko nangutana sa uban.

Human ko nakapiso sa akong science nga maestra, wa man pud nuon ko kasab-i sa akong ingles nga maestra. Nakulbaan man ko kung makahatag pud ko sa iyang buluhaton og kung maturong ba nako kini og himo. Pero salamat sa Ginoo, nahimo pud nako og tarong ug sakto sa oras ang paghatag sa iya. Ang akong isturya nahimong nindot pa gyud. And iyahang hilom nga laraw mao bahin sa usa ka abogado nga natunga ang kasing-kasing para sa iyang kinabuhi og para sa iyahang gihigugma nga tawo. Wala man hinuon siya'y katapusan pa, pero natapos gyud ang akong usa ka kulba nga semana.

Saturday, August 16, 2008

Talaadlawan III--Ang CAMS

Nahimoot gyud ko sa dihang niaging CAMS kon asa nakita nako ang pagkahiusa sa mga estudyante, aw, aduna ba gyud?

Sa akong nabantayan, lisod gyud makahinabi ang pipila ka estudyante sa ubang iskwelahan kay sila magpalayo. Wala ko kahibaw kung nasuko ba sila sa mga taga-STC pero naghinaot ko nga kini dili na mupadayon. Kay ang mahitabo man gud kong adunay away-away sa mga masscom nga estudyante diri sa Cebu, mawala na ang espiritu sa alliance sa mga masscom.Pero hinuon, wala man ko naapektauhan sa ilang away-away.

Nalipay tuod ko sa akong pagbisita sa USJR kaniadto. Nalingaw ko sa mga newscasting nga nahitabo og sa debate kon asa ni daog ang akong amiga. Hinaot nga kining alliance mupadayon pa gihapon aron mupadayon pa ang kalingawan sa mga estudyante nga masscom.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -X

1. sinalikway-outcast
Sinalikway ang usa ka amiga ni Inday tungod kay kini ningbuhat og dili maayo.

2. maisogon-harsh
Tinuod maisogon mutubag ang usa ka mayor sa Cebu province pero maayo man pud siya mudala sa iyang pagkamayor.

3. kamasupilon-disobey
Ang kamasupilon sa usa ka tawo sa mga balaod kay muhatag gyud ug dako nga sangputanan.

4. sangputanan-consequence
Adunay ang consequence nga mahatag sa mga tawo nga dili magbinuotan.

5. gahinan-spare
Ayaw'g kabalaka kay gahinan tika og pagkaon samtang wa pa ka mingabot diri.

Friday, August 8, 2008

Benjamin R. Macapaz:Certified Exemplary Sugbuanon

Refer to Rec 25

Si Mr. Benjamin R. Macapaz tinuod matawag gyud nato ug exemplary nga Subuanon tungod sa iyang mga kahimoan. Siya ang usara ka Sugbuanon nga Philippine National Master sa Chess nga nibalanse sa iyang mga kahimoan sa academic og propisyonal nga karera nga usa ka Certified Public Accountant. Walay Sugbuanon ang nakalabaw sa iyang mga nahimo gumikan sa 40 ka tuig nga nilabay.

Sa iyahang karera lakip usa ka CPA, Si Mr. Ben Macapaz lang ang chess master nga nakahuman og skwela og nakapasar sa 1971 CPA Board Exams. Siya dayon ang nahimong Administrative Head of Petron Corporation from year 1973-1976. Nahimo pud siyang Finance ug Accounting Manager sa Cebu Steredioend Company ug usa ka subsidiary pa gyud sa Petron from 1977-1982. Kaniadto, naa siya'y 27 ka office staffs ug 4 ka departmento nga giatiman. Nahimo pud siyang accountant sa Project Management Office sa Department of Troop and Communication o DOTC para sa Mactan International Airport gikan 1994-2004.

Bahin pud sa chess, wala magpabilin ang atong bida kay siya layo ug naabtan gumikan sa iyang highschool years. Highschool pa lang si Mr. Ben, varsity chessplayer na ug nagkaton lang ug iya aron mulambo ang iyang talento. Nahimo siyang kampyon ug gold medalist kontra ang lain-laing iskwelahan sa Cebu. Siya dayon ang nirepresentar sa Visayas Athletic Regional Meet kung asa siya napud ang nagkampyon. Gumikan ngadto, giparepresent pa gyud siya sa Cebu Region para sa 1960 PRISAA(Private Schools Athletic Association) National Meet kung asa nakahakot siya ug 25 ka gold medals. Pag 1971, Si Mr. Ben Macapaz nakakuha ug National Master's Title kung asa nihit pa gyud ning titoloha. 50 NM pa kontra 60 million ka tawo sa Pilipinas ang nagpuyo.

Siya lang pud ang Sugbuanon nga CPA na, National Master pa, magtutudlo pa gyud. Kay grabe ang iyang gilikom nga pasyon sa chess nahimo niyang ibahin ang iyang kaban nga nakatonan sa mga batanon nga hilig og chess. Aduna siya'y chess clinic sa Mandaue nga hangtod karon nagpadayon ra gihapon. Wala pud siya malimti sa mga kompetisyon diri sa Sugbo kay siya gyud ang kuhaon nga organizer or Chief Arbiter kay tuod, daghang tawo ang mipasalig niya.

CPA na siya, National Master pa, Magtutudlo pa gyud pero ang pinakadako niya nga achievement mao gyud tingali ang pagkapamilyadong tawo. Dihang ako nanginterbiyo niya, nakabantay gyud ko ug sobra nga panghigugma niya sa iyang pamilya ug asawa. Dili siya makalimot ug hisgot sa ila ug panghuna-huna sa ila labong aduna koy mga pangutana sa wala pa ko nagsugod ug panginterbiyo. Makita gyud nako ang hingpit sa gugma ni Mr. Benjamin Macapaz sa iyang pamilya.

Ang mga tawo nga pariha ni Mr. Benjamin R. Macapaz kay nihit ra gyud sa Sugbo. Ang iyang pagkamalamposon sa iyang karera as CPA, Chess Master, Chess teacher, Father ug Husband kay dili lalim nga agian. Pero sa iyahang pamaagi, nabuhat niyang tanan ug nabahin niya ang iyang pasyon og prioridad sa iyang karera ug sa iyang pamilya. Tuod, usa siya ka exemplary nga Sugbuanon kay siya nilabaw sa uban.

Talaadlawan II-Kagaw nga Pangutok

Usa na ka tuig na ang milabay sukad akong nadunggan ang lugar nga Miyagao. Didto ko ug usa ka debate nga kompetisyon (Visayas University Debate Championships) , kung asa, ang UP-Miyagao ning apil.

Sa una nakong dungog, nagtuo ko nga kagaw ang miyagao. Wala gyud ko kibaw asa na kay kung UP-Iloilo ang hisgutan, wala naman tingaliy Miyagao. Nangutana ko sa taga-UP ug miingun sila duha diay ang UP sa Ilo-ilo. Nahibulong ko ngano duha og nahibulong ko unsay nakalahi sa duha. Pero sukad didto, nag-expect gyud ko nga ang UP-Miyagao kay gamay.

Dihang niaging buwan, niapil napud ko ug usa ka kompetisyon nga gitawag og Visayas-Mindanao Universtity Debate Championships nga kauban ang mga representative gikan sa St. Theresa's College. Didto ni nahitabo sa Ilo-ilo ug didto pud nako natubag ang akong pangutana. Duha tuod ang UP campuses didto pero ang akong panghuna-huna nga kagaw ang Miyagao kay nahimong pakauwaw sa akong logic. Ang UP-Miyagao diay ang pinakadako nga UP-Campus sa Visayas region. Nindot og limpyo kaayu ang lugar didto nga maski kagaw, maglisod nga mabuhi. :)

Talaadlawan I-Walay Magbuot sa Akong Kabubut-on

Pila na ka adlaw ang milabay sukad nako gipangutana ang akong buot kay nahibulong ang among katabang ngano mas bata ang akong linihokan kontra sa akong manghud nga dalaga na kaayo ang binarogan. Ang akong mama nahibulong pud nga dili ko murag babaye mulihok. Unya, kung ako ang pangutanon, wala pud koy ikatubag.

Siguro, ing-ani lang gyud ang akong naandan. Dili ko hilig sa pang-arte kontra sa uban. Ako usa man ka babaye, pero dili kaayo muhatag ug importansya sa mga pagwapa kay hinuon, hagbay ra man kong nituo nga gwapa ko. Hehehe...

Bitaw, sa akong tanaw, ang akong buot naa naman sa saktong lugar. Kahibaw man ko asa ilugar ang akong kaugalingon. Mupasundayag gud ko ug respeto ug muatiman pud ko sa uban og sa akong kaugalingon. Dili ,man ko ladylike sa akong linihokan pero sa akong mga buluhaton ug pangatubang sa mga tawo, dakong respeto ang akong gipahungaw usa sa akong pagkagamay ug utok.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -IX

1. gasa- gft
Ang pinakadakong gasa nga mahatag nato sa mga kabos mao ang kinasing-kasing nga pagbisita ug pagpalipay sa ilang oras.

2. pasiklap-glance
Pasiklap og tanaw si inday sa iyang kodigo labong nagtubag siya sa exam.

3. halangdon- high-minded
Ang mga buluhaton sa akong inahan kay tuod halangon gyud.

4. hitagpilaw-nap
Lami maghitagpilaw labong nag-uwan kay bugnaw kaayo ang hangin.

5. lumad-native
Matod sa uban, lumad lang ang mopuyo sa bukid sa Bagyo.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -VIII

1. ahedres-Chess
Usa ka paborito nga duwa ang ahedres.

2. talagsaon-peculiar
Talagsaon ra nga kaso ang chop-chop victim.

3. plata-silver
Ang akong plata nga aryos mao gikawat niadtong niaging semana.

4. pagtidlom-sink
Ang pagtidlom sa MV princess of the stars mao pud ang pagsugod sa pagtidlom sa Sulpicio lines incorporated.

5. pagkaugalingon- monopolize
Diri sa Sugbo, ang pagkaugalingon sa mga insik sa mga negosyo mao ang nagpakompetensya sa Sugbo.

Friday, July 25, 2008

Interbiyo sa tulo ka tawo bahin sa mga Presidente sa Pilipinas

Interbiyo sa guwardiya:
Refer to Rec 15

Walay mapili ang usa ka Security Guard nga si Belendo Deceirdo sa mga presidente sama sauna ug sa pagkakaron. Ingun niya, ang ekonomiya sa Pilipinas mao ra gihapon og bisag kinsa pa ang mulingkod sa pwesto sa pagkapresidente, wala gihapoy kausaban. Nipuno pud siya nga ang mga pobre masgi unsaon pagpaningkamot, pobre lang gihapon samtang ang mga capitalista padayon gihapong mudato.


Interbiyo sa empleyado:
Visit URL: http://imhannah.multiply.com/music
Refer to Rec 16

Gidawat nalang ni Lucy Tomakin, usa ka empleyado sa usa ka companya diri sa Cebu ang bunga sa binuhatan sa mga presidente sama sauna ug sa karon. Wala man daw kausaban ang kahimtang ni Lucy Tomakin pero nakabantay siya nga galisod gyud ang ubang mga tawo labi na sa pagtaas sa presyo sa mga palitunon karon. Og nipuno siya nga dili kini sala tanan sa gobyerno og dapat kitang mga tawo kinahanglan pod muosab. Niingun siya nga dapat ilisan nato ang atong pamaagi sa panginabuhi og dili na mag-gastogasto. Sama niya nga usa lang ka empleyado, naningkamot siya og tarong aron mugaan ang iyang panginabuhi.


Interbiyo sa maestra:
Visit URL: http://imhannah.multiply.com/music
Refer to Rec 17

Wala matagbaw ang usa ka maestra sa STC nga si Desire Balota sa pagkapresidente ni Gloria Macapagal Arroyo. Ingun niya, ang mga dalangpan nato wala matarong og paggahin sa mas kinahanglanon sama sa edukasyon og pangempleyado. Ana si Desiree Balota nga ang badjet para sa mga importanteng buluhaton sa Pilipinas nabahin lang sa mga paglaag-laag sa mga gobyerno lakip sa mga laban ni Manny Pacquiao sa Las Vegas. Nipuno pud si Desiree Balota nga dili kinahanglan brayt ang presidente aron mabuhat ang iyahang trabaho og tarong. Nituo si Desiree nga ang kagamhanan sa usa ka presidente mao makita sa iyahang pasyon sa pagserbisyo sa mga katawhan.

Sunday, July 20, 2008

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -VII

1. paso-scorch

Napaso akong panit sa kainit sa adlaw.

2. lantugion-questionnable

Ang mga argumento nga gipresenta nimo mao kinahanglan pa lantugion.

3. sukna- query

Ang usa ka sukna nga gisaka sa pulong kagahapon mao ang , "Nahitabo na ba ang peak oil?"

4. garing-ivory

Nipalit ko og usa ka bistiday nga garing ang kolor.

5. kalaboso-jail

Nahimo ang kalaboso dili tungod sa gusto kini sa gobyerno kong di, kay buluhaton sa mga tawo ang nagpursigi ni ining institusyona.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -VI

1. piho-positive

Ang piho nga utok makahimo og piho nga buluhaton.

2. konsuylo-solace

Nakonsuylo gyud ko sa niaging diskusyon namo bahin sa unsa ang labing importante, ang pormal ng binisaya o ang sagol-sagol na.

3. katilingban-society

Ang katilingban ang naghimo sa ilang kaugmaon.

4. pagdalikyat-sojourn

Ang pagdalikyat ni Erap sa iyang balay mora gihapon og prisohan.

5. talan-awon-scene

Kung niadto ka og Bohol, makakita gyud ka sa kaanyag nga talan-awon sa Chocolate Hills.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -V

1. Paghabas-plunder

Ngadto sa Pardo Police District, adunay osa ka babayi nga nagpablater bahin sa kasong plunder.

2. kadasig-zip

Tuod malamboon kaayo ang kadasig sa mga katawhan dihang niubos ang presyo sa langis.

3. luya- ponderous

Galuya ang mga estudyante human ang malamposong pagpasundayag sa ilang Acquaintance party.

4. pag-salmot-join

Ang pag-salmot og usa ka organisasyon nanginanglan gyud og paghimog.

5. paghimog-commit

Gihatagon gyud nako og higayong ang akong paghimog sa usa ka organisasyon.

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -IV

1. Linugdang-sediment

Ang bato naporma tungod sa mga linugdang nga nagtapok-tapok.

2. Motuhop- seep

Serad-i ang plastik sa imong kamot kay motuhop ang tubig diha.

3. Makapanumbawot-heidous

Ang dagway sa abat kay makapanumbawot sa akoa.

4. mga molupyo-folk

Ang mga molupyo nagtipon-tipon sa pista sa Minglanilla.

5. pag-asoy-recital

Dihang niaging buwan, adunay kalingawan nga nahitabo sa Pasil og ang gibuhat sa mga batan-on mao ang pag-asoy og usa ka balak.

Thursday, July 3, 2008

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -III

1. hutdon-exhaust
Ang mag-embalsama sa mga patay nga lawas kay naningkamot gyud nga iyang hutdon ang unod nga dapat limpyohon na.

2. haw-ang-bakante
Adunay haw-ang nga lugar akong nakita sa luya sa Ace building, adtoa to ninyo og didto mo pagduwa.

3. uluhaton-pursuit
Dapat ipakita nimo ang uluhaton sa pagkat-on.

4. sugyot-question
Dihang niaging sabado, gihatagan mi og higayon nga among hatagang lain-lain nga mga sugyot si Vice Mayor Rama aron kami mahimong hanas.

5. pagmando-direct
Dapat natong sundon ang pagmando sa atong kinabuhi kauban ang atong mga ginikanan.

Unsa imong buhaton?

A. Duna kay 2 ka news teams og 6 ka bag-ong scoop nga ningawas nga gadungan og hitabo:

1. Pagkalunod sa MV Princess of the Stars
2. Pagkalunod sa MV Tubigon sa Bohol
3. Ang pagkacrash sa Philippine Airlines sa Mactan Benito Ebuen Airbase
4. Naay napaakan og iro sa Junquera
5. Brown out sa 6. Pista sa Minglanilla

Unsa imong angay nga buhaton?

Aron mapalabi nako ang akong silbi sa labing kadaghanan, kinahanglan ang akong mga balita kay mu apekto gyud sa kadaghanan. Og sa 6 ka balita, ang 2 akong pili-on mao ang pagkalunod sa MV Princess of the Stars og and plane crash sa PAL. Mao kini ang akong napili kay sigurado gyud ang casualty palang ni ini kay dili mu ubos og gatos. Samot na ang sanga-sanga nga problima nga pwedeng musunod ni ini. Pananglitan, ang mga kargado nga gamit. Aduna ba kini mga hilo nga makaapekto gyud sa kadagatan kong asa galutaw ang MV Princess of the Stars. Og di kaha, ang PAL ba nagkulang na sa kalidad sa ilang serbisyo og ngano kini nahagba? Kining duha ka balita kay labing mulabaw gyud kay daghan gyud nga tawo ang maapektuhan.


B. Absent ang tanan news teams og ikaw ra ang nahibilin. Apan ikaw giuwanan og lima ka baha nga gadungan og panghitabo sa laing-laing lugar:

1. Baha sa Bogo
2. Baha sa Talibon
3. Baha sa Ilo-ilo
4. Baha sa Tacloban
5. Baha sa Colon

Unsay angay nimong buhaton?

Og ako nga usa ra dili gyud nako mahimo nga lupadon ang lima ang panghitabo sa usa ka adlaw kay mao pang kuyaw, lisod og kapoy pa gyud nga inusara ang akong pagbalita. Mao nang ang angay nakong buhaton ani kay ang mugamit nalang ko sa tekjnolohiya nga gitawag og telepono. Given nga gihatagan kog linya sa telepono ako ning gamiton og mubalita nalang ko ug LIVE sa radyo. Kay kini dili pa hasol, dali og live pa ang akong balita nga mahatag para sa impormasyon sa mga tawo.

C. Presscon ni Mayor Tomas Osmena sa tunga-tunga na apan dihang balitang gihatag sa imo nga adunay nahitabong tulisay sa Redemptorist dapit. Imo bang biyaan ang presscon aron tiwason ang isturya bahin sa tulis?

Kay ako usa ka reporter sa mga tawo, paningkamoton gyud nako nga ako makadeliver og mga balita nga mu apekto sa ilaha. Kung ang presscon ni Mayor Tomas kay bahin ra sa iyang personal nga panginabuhia, ako ning biyaan og padayunon ang cover sa tulis nga nahitabo kay nahibaw ko na mas daghang tawo ang malarma ni ini. Pero kung importante gyud ang kang Mayor Tomas, ako gyud ning humanon dayon og diha nako mubalita bahin sa tulis.

Monday, June 30, 2008

Interview bahin sa Kalidad sa Edukasyon sa Pagkakaron.

This interview was supposed to be submitted by TAPE last saturday, june 28 during com 26 class. Pero nabilin man siya so giupload nlng sa internet. Then it took me so much time in transferring from tape to computer pud due to being inexperienced at that moment. Then it was editted a little to make it sound better.

Anyway, here's the finished product. The interview was done last thursday, june 26,2008.
Thanks! Enjoy!

Click on the URL to access the interview : http://222.127.254.143/widespace-axis/

Friday, June 27, 2008

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -II

1. pagdasig- promote
Unsaon nimo pagdasig ang World Peace?

2. peryodista- reporter
Si Ces Drilon nga usa ka peryodista ang nakidnap sa katong niaging semana.

3. pag-angin- involve
Tinuog kaha nga si Mayor Isnaji adunay pag-angin sa pagkidnap kang Ces Drilon?

4. pagpaniid- surveillance
Imposibleng walay pagpaniid nga nagtago ang nagbantay kang Sen. Loren Legarda sa katong nakigsabot siya sa mga Abusayyaf.

5. paglukat- ransom
Aduna kahay nahitabong paglukat sa dihang nahitabong pagluwas kang Ces Drilon?

10 Pangutana Para ni: Santo Papa

1. Unsang panghitaboa ang nagpukaw sa imo aron mupili ug kinabuhi nga kayano?

2. Unsa imong gibati sa katong panahona nga ikaw napili nga Santo Papa?

3. Nakasinati na ba ka og mga katingalahan?Makahimo ba ka og himala?

4. Nakauyab na ba ka?

5. Aduna ba kay mga pribelihiyo bilang usa ka Santo Papa? Sinuholan ba ka sa imong mga serbisyo?

6. Unsay plano nimo sa lalis lakip ang Israel og Palestine? Unsa ang imong planong buhaton bahin sa pagdasig og World Peace?

7. Kung adunay kay usa ka balaod nga gilaom nimong ilisdan sa ordenansa sa pagkapari, unsa kini ug ngano?

8. Aduna ba kay planong mobisita sa Pilipinas, Cebu?

9. Bago ra nauyonan ang Same-sex marriage sa California, unsay komento nimo ni ini? Og sa pagdaghan ni ining klasihang mga molupyo?

10. Kay ikaw Santo Papa, unsa imong plano aron mulambo ang simbahang katolika?

10 Pangutana Para ni: Barrack Obama

1. Kung ikaw nahimong pangulo sa pinakagamhanang nasod- ang Estados Unidos, unsa imong tulo ka buhatonon sukad sa imong pagdaog?

2. Unsaon nimo pag-atubang ang terrorismo nga buhat sa Al-Qaeda?

3. Ikaw ang pinakaunang itom na pangulo sa USA,unsaon nimo pagkontra ang kaliwatang pagpihig?

4. Ang U.S. nga ekonomiya kay nangyungyog na, unsa imong buhaton aron kini kay mulambo?

5. Kay ikaw usa ka pangulo sa pinakakusgan nga nasod, unsa imong plano sa pagsulbad sa pangkalibutan nga problema sa asayte?

6. Unsa ang nahimong inspirasyon nimo aron ikaw mudagan sa pinakakusgan nga posisyon sa tibuok kalibutan?

7. Aduna ba sad kang ispisyal nga plano sa imong mga kalahi nga dugay nang nagtago sa ngitngit?

8. Unsa imong paninguhaong mahitabo sa imong termino?

9. Unsa imong mensaheng gusto ipaabot sa nga tawong nisuporta nimo?

10. Unsa sa imong tanaw ang imong pinakakusgan asset nga napildi nimo ang republikanong kandidato nga si John McCain?

10 Pangutana Para ni: Ces Drilon

1. Tinuod ba nga gilukat ka sa imong pamilya/kapamilya(ABS-CBN)? Kung tinuod man, pila ilang gipangayo?

2. Gihatagan ba ka nila og oras nga makasturya ang imong pamilya?

3. Naangin ba si Mayor Isnaji sa pagkidnap nimo?

4. Unsa imong gibuhat katong nadakpan pa ka sa Abusayyaf?

5. Gipasakitan ba ka nila? Nalugos ba ka nila?

6. Unsa imong gibati sa katong panahon nga ang imong kinabuhi kay naa ra sa ilang mga kamot?

7. Sama sa ikaw nga magulang nga peryodista, wala ba ka makahuna-huna o magduda sa katong panahon nga gidapit ka sa Sulu kung asa adunay mga Muslim/ Abusayyaf?

8. Unsa man ang mga balaod sa ABS-CBN lakip sa ing-aning panghitaboa?

9. Human aning kuyaw nga kasinatian nimo bilang usa ka peryodista, mupadayon pa ba ka ni ining trabahoa?

10. Kung tinuod man nga ipunggot jud nila imong ulo, unsa man ang imong gilaom nga kataposang isulti?

Monday, June 23, 2008

Lima Ka Bag-ong Sugbuanong Pulong -I

5 New Cebuano words

1. Kamatoohan- credibility

Kinahanglan mulabaw ang kamatoohan sa usa ka balita aron dili ni matawag ug haka-haka.

2. Sinati-experience

Niadtong niaging adlaw, nasinati nako ang musuwat ug balak.

3. Siba-fuel

Sa padayong pagtaas sa presyo sa siba sa atong nasod, kinahanglang wais na ta sa pagkunsomo ni ini.

4. Silot- penalty

Adunay silot sa mga tawo nga mukunsaba sa mga kawatan.

5. Pasidaan- forecast

Napasidaan na sa PAG-ASA ang umaabot nga bagyo diri sa Sugbu.

Sunday, June 22, 2008

Akong Halandumong Kasinatian sa Sugbu

VIVA JOHANNAH!
Diri sa Sugbu ako natawo
Ug diri pud nahitabo
Ang akong mga halandumong nasinati
Kauban ang sinati sa akong pagdako.
Niadtong Abril 9, 2008
Nahimo kong 18
Human sa akong laglom nga pangadji
Natinuod intawon ang akong bahandi.
Gihatagan ko ug garbo nga saulog
Sa akong mga ginikanang walay tulog
Sama ni ini kay gugma og sampit
Nga unta ako magtipid.
Sa Sinulog ballroom 1 ug 2
Nahitabo ang akong debut
Didto sa lugar nga akong gusto
Nga gitawag ug City Sports Club,Cebu.
Mapasalamaton kaayo ko sa akong ginikanan
Kay gihatagan ko ug higayon na dili mailisdan
Ang akong pagsaulog ni adtong adlawa
Walay makalupig sa akong hulagway nga nagkatawa.
Nauwahi man ug sugot ang akong ginikanan
Nahimo pang maanindot bisan duha ra ka semana ang pagpangadam
Gitambongan pa jud ni sa akong mga gipanggang bisita
Nakaingun gyud sila nga mura daw ko ug artista.
Tuod ni dako kong Cebuana
Kauban ang akong mga amiga
Ug malipayon ko nga kining higayona
Nahitabo sa lugar nga nibuka akong mata.
Ug sa pagtapos nako ni ining balak
Hinaot untang di nako muhilak
Malipayon ko ug nahimong hapsay ang ako pagsaulog
Malipayon ko na pariha kini kahalundumon sa Sinulog.